Sonus begrippenlijst, nagalmtijd, zaalakoestiek, nagalmtijden

De nagalmtijd is in de zaalakoestiek een belangrijke ruimteparameter die afhangt van de totale absorptie en het volume van de ruimte.

Omdat galm aan het geluid een wat rijkere klank geeft is een relatief lange nagalmtijd gewenst voor ruimten waarin muziek wordt geproduceerd. Galm in de lagere frequenties draagt bij aan hetgeen kan worden omschreven als warmte van het geluid. Galm in de hogere frequenties vergroot de helderheid van het geluid.

Bij ruimten geschikt voor spraak zijn we meestal slechts geïnteresseerd in de vraag of spraak in die ruimte daadwerkelijk verstaanbaar is.

Voor de verschillende soorten zalen is als functie van hun volume aan te geven welke nagalmtijden gewenst zijn. In de onderstaande figuur worden deze optimum nagalmtijden weergegeven.

Naarmate de hoeveelheid absorptie (A) in een ruimte toeneemt wordt er per reflectie meer energie geabsorbeerd en neemt de nagalmtijd (T₆₀) af. Neemt daarentegen het volume (V) toe dan wordt de gemiddelde vrije weglengte in die ruimte groter en daarmee het aantal reflecties per tijd kleiner. Hierdoor wordt er, per tijdseenheid, minder vermogen aan de ruimte onttrokken. Als het volume toeneemt neemt derhalve ook de nagalmtijd toe. Bovenstaande is samengevat in de nagalmformule van Sabine:

Regelmatig komt het voor dat na realisatie van een zaal de gemeten nagalmtijden langer zijn dan op grond van de, meestal met behulp van de wet van Sabine, uitgevoerde theoretische berekeningen werd verwacht. Dit wordt veroorzaakt doordat de wet van Sabine is bedoeld voor niet te grote kubusvormige ruimen met een diffuus geluidveld en weinig absorberend materiaal dat over over de gehele ruimte is verdeeld. Deze formule kan dus niet zondermeer worden gebruikt voor sportzalen, kerkzalen, voorstellingsruimten zoals theaters etc.

De voor de meeste zalen te simpele berekening op grond van de wet van Sabine is te ondervangen door toepassing van modelberekeningen door een ervaren akoesticus aan de hand van zaalakoestische rekenmodellen.

De nagalmtijd is frequentie afhankelijk en wordt meestal per octaafband gespecificeerd.