Bezoekadres: 078 - 6312102 |
|
|
|
||||
De gevoeligheid van ons gehoorzintuig is niet voor alle frequenties gelijk. De grootste gevoeligheid bezit ons gehoor voor frequenties rond de 1000 Hz. Lagere en hogere tonen worden minder goed waargenomen. Dat de luidheid van een bepaalde toon zoals wij die ervaren behalve van het geluiddrukniveau ook nog sterk afhangt van de frequentie blijkt uit het verloop van de zogenaamde isofonen.
Doordat het oor niet voor alle frequenties even gevoelig is, is het gewone lineair gemeten geluiddrukniveau geen goede maat voor de ondervonden hinder van een bepaald geluid. Een veel betere hindermaat wordt verkregen indien het meetinstrument waarmee wordt gemeten niet alle frequenties even sterk meetelt. Dit wordt bereikt door het instrument te voorzien van een filter dat qua vorm de karakteristiek van ons gehoorzintuig benadert. De met ingeschakeld filter gemeten niveaus worden gewogen niveaus genoemd. Er is op het signaal een frequentieafhankelijke weging toegepast. In het geval weging is toegepast op de geluiddruk spreekt men niet meer van een geluiddrukniveau maar van een geluidniveau.
Er zijn vier genormeerde filters voor de weging van geluid beschikbaar die als A-,B-,C- en D-filter worden aangeduid. Niveaus met deze filters gemeten geeft men aan met
De onderstaande tabel geeft de genormeerde (tertsband)waarden voor de demping van de verschillende filters in dB.
| Frequentie (Hz) | Demping A-filter |
Demping B-filter |
Demping C-filter |
Demping D-filter |
Demping Z-filter |
| 10 | -70.4 | -38.2 | -14.3 | -26.6 | 0.0 |
| 12.5 | -63.4 | -33.2 | -11.2 | -24.6 | 0.0 |
| 16 | -56.7 | -28.5 | -8.5 | -22.6 | 0.0 |
| 20 | -50.5 | -24.2 | -6.2 | -20.6 | 0.0 |
| 25 | -44.7 | -20.4 | -4.4 | -18.7 | 0.0 |
| 31.5 | -39.4 | -17.1 | -3.0 | -16.5 | 0.0 |
| 40 | -34.6 | -14.2 | -2.0 | -14.5 | 0.0 |
| 50 | -30.2 | -11.6 | -1.3 | -12.5 | 0.0 |
| 63 | -26.2 | -9.3 | -0.8 | -11.0 | 0.0 |
| 80 | -22.5 | -7.4 | -0.5 | -9.0 | 0.0 |
| 100 | -19.1 | -5.6 | -0.3 | -7.5 | 0.0 |
| 125 | -16.1 | -4.2 | -0.2 | -6.0 | 0.0 |
| 160 | -13.4 | -3.0 | -0.1 | -4.5 | 0.0 |
| 200 | -10.9 | -2.0 | 0.0 | -3.0 | 0.0 |
| 250 | -8.6 | -1.3 | 0.0 | -2.0 | 0.0 |
| 315 | -6.6 | -0.8 | 0.0 | -1.0 | 0.0 |
| 400 | -4.8 | -0.5 | 0.0 | -0.5 | 0.0 |
| 500 | -3.2 | -0.3 | 0.0 | 0.0 | 0.0 |
| 630 | -1.9 | -0.1 | 0.0 | 0.0 | 0.0 |
| 800 | -0.8 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 |
| 1000 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 | 0.0 |
| 1250 | 0.6 | 0.0 | 0.0 | 2.0 | 0.0 |
| 1600 | 1.0 | 0.0 | -0.1 | 5.5 | 0.0 |
| 2000 | 1.2 | -0.1 | -0.2 | 8.0 | 0.0 |
| 2500 | 1.3 | -0.2 | -0.3 | 10.0 | 0.0 |
| 3150 | 1.2 | -0.4 | -0.5 | 11.0 | 0.0 |
| 4000 | 1.0 | -0.7 | -0.8 | 11.0 | 0.0 |
| 5000 | 0.5 | -1.2 | -1.3 | 10.0 | 0.0 |
| 6300 | -0.1 | -1.9 | -2.0 | 8.5 | 0.0 |
| 8000 | -1.1 | -2.9 | -3.0 | 6.0 | 0.0 |
| 10000 | -2.5 | -4.3 | -4.4 | 3.0 | 0.0 |
| 12500 | -4.3 | -6.1 | -6.2 | 1.4 | 0.0 |
| 16000 | -6.6 | -8.4 | -8.5 | -0.7 | 0.0 |
| 20000 | -9.3 | -11.1 | -11.2 | -2.7 | 0.0 |
Het A-filter sluit zo goed mogelijk aan bij de 40 foon isofoon en is geschikt voor niveaus onder de 55 dB. Het B-filter is geschikt voor niveaus tussen 55 dB en 85 dB en sluit aan bij de 70 foon lijn terwijl het C-filter geschikt is voor niveaus daarboven en zo goed mogelijk overeenkomt met de 100 foon lijn. Het D-filter is speciaal ontwikkeld voor de hinderbepaling van luchtverkeerslawaai. Het geeft een extra opwaardering van de frequenties die juist daar zeer vaak voorkomen.
Hoewel er voor verschillende niveaus dus verschillende filters moeten worden gebruikt, wordt in de praktijk met uitzondering van luchtverkeerslawaaimetingen, vrijwel altijd weging met het A-filter toegepast. Gebleken is namelijk dat juist dit filter over een groot gebied van niveaus een goede hindermaat dan wel de basis daarvoor oplevert. Het B-filter wordt nooit gebruikt. Het C-filter wordt nog wel gebruikt voor zeer hoge niveaus.
Voor ongewogen niveaus is de dB de correcte eenheid. Deze worden echter ook wel aangeduid als het lineaire niveau dBlin. Op moderne meetapparatuur wordt ook wel de term Z-weging of Z-filter (van Zero) voor een ongewogen meting gebezigd.
Zowel in het geval van een totaal geluidniveau als voor een niveau in een octaaf- of een tertsband kan worden gewerkt met gewogen niveaus.
|
Begrippenlijsten:
|
Site navigatie: | |||||||
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
 |
|
Sonus bv raadgevende ingenieurs, dé partner op het gebied van geluid en trillingen