Sonus bv
raadgevende
ingenieurs

Bezoekadres:
Eemsteynplein 6
3312 JA Dordrecht

078 - 6312102


E-mail:
sonus@sonus.nl


Spraak

Spraak wordt geproduceerd in het spraakkanaal van de mens en bestaat uit een temporele opeenvolging van klanken.

De primaire energiebron van spraak is een luchtstroom vanuit de longen. Deze kan de stembanden in trilling brengen waardoor er een trilling met een grondfrequentie f
0 en veel boventonen ontstaat. De f0 voor een mannenstem is gemiddeld 100 Hz, die voor een vrouwenstem 200 Hz en die voor kinderen nog iets hoger. De luchtstroom vanuit de longen kan ook een ruisachtig geluid veroorzaken doordat er bij vernauwingen turbulenties ontstaan.

De resonantieholtes in het spraakkanaal, zoals de keelholte, de mondholte en de neusholte, functioneren als banddoorlaatfilters en beïnvloeden het spectrum van het signaal. Er ontstaan daardoor de zogenaamde formanten dat zijn frequentiegebieden waarin de energie van het spraaksignaal is geconcentreerd. Voor een mannenstem centreren de formanten zich rondom F1=500 Hz, F2=1500 Hz en F3=2500 Hz. Wij kunnen deze resonantiefrequenties nog wat variëren (formantverglijding) onder andere door middel van de tong en het strotklepje.

In spraak kunnen verschillende basisklanken worden onderscheiden. Dit zijn de kleinste linguistische elementen die ook wel fonemen worden genoemd. In de Nederlandse taal zijn er 34 fonemen te weten 18 medeklinkers en 16 klinkers. Lettergrepen, woorden en dus hele zinnen zijn opgebouwd uit combinaties van fonemen.

Omdat bij het uitspreken van klinkers de stembanden trillen noemen we die stemhebbend. Het spectrum is daardoor een lijnenspectrum met f0
als grondfrequentie. Het herkennen van een klinker geschiedt aan de ligging van de twee laagfrequente (F1 en F2) formanten.



Begrippenlijsten:
Site navigatie:

Sonus bv raadgevende ingenieurs, dé partner op het gebied van geluid en trillingen